Arıcının demirbaşlarından ve hatta olmazsa olmazı arı kovanıdır. Peki bu arı kovanı nasıl boyanmalı, neyle boyanmalı, nasıl bir boyama tekniği uygulanmalı ki kovanlar uzun ömürlü olsun. Öncelikle ben şunu belirtmeliyim, uzun yıllardır arı kovanı imalatı yapan birisi olarak kendi kullandığım kovanlara ne bir boya ne de bezir yağı sürmekteyim. Yani organik arıcılık yapan birisi de değilim ama, ben şahsen boya falan sürmüyorum, bala kimyevi madde değsin istemiyorum.
Uzun yıllardır ahşap işleri ile uğraştığım için bu konu hakkında epeyce bir fikir sahibiyim denilebilir. Şimdi şöyle bir gözünüzün önüne getirin, %100 diyebileceğim bir oranda kovanların sadece dış yüzeyi boyanmakta, zaten öyle de olması gerekiyor. Kovanın içine asla boya sürülmüyor ve zaten sürülmemesi de gerekiyor. Tabi durum böyle olunca ahşap için bazı handikaplar oluşuyor, istemeden ya da bilmeden ahşaba zarar veriyoruz. Yani, ahşap yüzeyi tek taraflı boyuyoruz ve bu da ahşabın tek taraflı eğilmesine, çatlamasına yol açıyor. Kısacası, elinize geçen herhangi bir ahşabı tek taraflı boyayıp doğaya bırakın ve gözlemleyin neler oluyor. Bunun yanında iki tarafı boyalı bir tahta ve de hiç boya sürülmemiş bir tahtayı doğaya bırakarak gözlem yapabilirsiniz. Elbette ki bu benim şahsi görüşüm, boyayıp boyamamak sizin bileceğiniz bir iş. Benim önerim sadece pinotex kullanmanız, en azından ahşap içli dışlı hava alabilir.
Arı Kovanı Nasıl Boyanır
Önce eski kovanlar nasıl boyanır sorusuna cevap verelim. Boyaları kabarmış, çatlaklar oluşmuş, deforme olmuş ise ki, mutlaka buna benzer şeyler olur. Yapmanız gereken öncelikle kabaran boyaları bir ıspatula yardımı ile sıyırıp kazımak. Daha sonra mümkün ise pürmüz yardımı ile boya kalıntılarını yakıp, kalın bir zımpara ile iyice temizleyip yaraları, çatlakları ortaya çıkarmak olacaktır. Daha sonrasında ince çam talaşı içerisine beyaz ahşap tutkalı kullanarak macun yapmanız gerekir. Ispatula yardımı ile bu macunu oluşmuş olan çatlaklara sürmek, ufak tefek delikleri kapatmak olacaktır. Genelde bu macun biraz uzun zamanda kurur, siz 24 saat gibi bir zaman sonra kalın zımpara kullanarak kovanınızı güzelce zımparalayın. Daha sonra tozunu alarak su bazlı yağlı boya ile boyayabilirsiniz. Kovan tabanı çok önemlidir, sizlere tavsiyem kovanın en alt kısmını yani ayak tarafını güzelce ziftlemeniz olacaktır.
Eğer yeni arı kovanları satın aldıysanız, önce bezir yağı daha sonra ise yağlı boya ile boyayabilirsiniz. Masraf az olsun diye astar kullanmamak daha sonra daha fazla maliyete yol açmaktadır, yine bence mutlaka boyadan önce bir astar kullanın. Kovanları boyarken mutlaka fırça ya da rulo kullanınız, maksat boyayı iyice ahşaba nüfus ettiresiniz. Yine şahsen ben komprosör ve tabanca ile atılan boyayı tavsiye etmiyorum, yüzeysel bir işlem oluyor. Bu işlemi daha ziyade arı kovanı yapanlar uyguluyor, çabuk olsun, kovandaki budaklar çatlaklar göze batmasın öylesine bir boya atıveriyorlar, boyalı diyerekten de satıyorlar maalesef.
Merhabalar, kovanı bezir yağı ile boyama yapsak ne ile seyrelterek (en doğal yol olarak) uygulayabiliriz. Ölçüyü nasıl ayarlamalı?
Ben bezir yagını olduğu gibi sürüyorum ama bir rulo ile ahşap ile iyice emişme yapsın diye. İnceltmeden bence daha iyi oluyor. Bir de benvari usulü ile (buharda ısıtarak, detayları int de bulabilirsiniz) boyayabilirsiniz.
Arıcı dostlar bu yazıyla ilgili bir düzeltme yapmak zorundayım, kovan tabanını güzelce ziftleyin yazmışım, bu kesinlikle yanlış bir yöntem. Affınıza sığınarak gözlemlediğim bir şeyi anlatayım. Yazın sıcaklar çöktümüydü zift, yumşuyor, eriyor ve arılarda bu zifti propolis haline getiriyor ve buda sağlıklı bir ürün vasfını yitiriyor. Elimde iki adet o şekilde boyanmış kovan vardı, bu olayı görünce hemen aktardım ve zımparalıyarak yeniden su bazlı boya ile boyadım. Yazıyı düzeltmek google açısından sakıncalı olduğu için yorum bölümünden düzeltme yolunu seçtim. Aslında kovan dayanıklılığı açısından iyi ama. bal ve diğer arı ürünlerinde mutlak suretle kalıtıma yol açar, araştırmalarım bu sonucu gösteriyor. Sizlerden bu yanlışlık için özür diler, hayırlı sezonlar dilerim, saygılarımla.